Miejskie Centrum Opieki dla Osób Starszych, Przewlekle Niepełnosprawnych oraz Niesamodzielnych w Krakowie

10 października 2019

Jak zapobiegać niedożywieniu u osób starszych?

  1. Strona główna
  2. Poradnik
  3. Blog
  4. Jak zapobiegać niedożywieniu u osób starszych?

Trudna opieka nad pacjentem unieruchomionym – cykl

Część pierwsza

Jak zapobiegać niedożywieniu u osób starszych?

Organizm ludzki, by prawidłowo funkcjonować musi mieć dostarczone, wraz z pożywieniem odpowiednie składniki odżywcze, odpowiednią ilość energii oraz niezbędne mikroelementy i witaminy. W sytuacji, gdy dojdzie do niedoboru energii lub któregokolwiek z wymienionych składników czy też zaburzonego wchłaniania składników odżywczych – mamy do czynienia z niedożywieniem.

Niedożywienie może prowadzić do bardzo niekorzystnych zmian w funkcjonowaniu organizmu osoby starszej, przyspieszać proces utraty sprawności i przyczyniać się do znacznego pogorszenia zdrowia i jakości życia seniorów.

Co to jest niedożywienie?

Niedożywienie to brak równowagi między spożytym i/lub przyswojonym pokarmem a zapotrzebowaniem na składniki odżywcze. Najczęściej występuje wówczas, gdy organizm nie otrzymuje odpowiedniej ilości energii (kalorii) i/lub niezbędnych składników pokarmowych, w tym zwłaszcza białka, witamin i składników mineralnych.

Co sprzyja niedożywieniu osób starszych?

  • zachodzące w organizmie zmiany związane z procesem starzenia się (brak apetytu, utrata smaku i powonienia, niepełne uzębienie);
  • czynniki społeczno-ekonomiczne (ubóstwo, samotność, mniejsza aktywność społeczna);
  • czynniki psychologiczne (depresja, okres żałoby, spadek nastroju);
  • choroby przewlekłe (nowotworowe, przewodu pokarmowego – zapalne choroby jelit, biegunki, neurologiczne – demencja, endokrynologiczne, niewydolność serca,
  • przewlekła obturacyjna choroba płuc, niewydolność nerek);
  • choroby zapalne i zakaźne (zakażenie bakteryjne, wirusowe i grzybicze);
  • stosowana farmakoterapia (interakcje składników pokarmowych z przyjmowanymi lekami, stosowanie wielu leków, leki psychotropowe, leki przeciwdepresyjne);
  • nieprawidłowe funkcjonowanie narządów zmysłów (zaburzenia wzroku, smaku, węchu);
  • brak wiedzy na temat zasad prawidłowego żywienia (chorego lub jego opiekunów) i nieprawidłowe nawyki żywieniowe.

Często przyczyna nieodżywienia wśród osób starszych jest nieustalona.

Co może wskazywać na niedożywienie?

Najczęściej niedożywieniu towarzyszy zmniejszenie masy ciała. Niepokojący powinien wzbudzić fakt utraty masy ciała o 5% w ciągu ostatnich 30 dni lub o 10% w ciągu ostatnich 180 dni.

Do innych objawów wskazujących na niedożywienie należą: ogólne osłabienie, zmniejszenie siły mięśniowej sprzyjające upadkom, znaczne zmniejszenie apetytu, zwiększona wrażliwość na zimno, obniżenie temperatury ciała o 1 – 2 °C, obrzęki, suchość skóry, wypadanie włosów, częstsze występowanie różnego typu infekcji, utrudnione gojenie się ran, odleżyny.

Co możesz zrobić, by zmniejszyć ryzyko niedożywienia?  O tym przeczytasz w kolejnym artykule.

Piśmiennictwo:

  • Mziray, M., et al. Niedożywienie u osób w wieku podeszłym, metody jego oceny, profilaktyka i leczenie. (2016).  Ann Acad Med Gedan, 46: 95-105.
  • Brończyk-Puzoń, A., Bieniek, J. Żywienie osób starszych na podstawie nowelizacji norm żywienia Instytutu Żywności i Żywienia dla populacji polskiej z 2012 roku. (2013). Nowa Medycyna, 204: 151-155.
  • TAŃSKA, M. Zasady żywienia ludzi starszych w ogólnej profilaktyce chorób dietozależnych. (2016).
  • Mötzing, G., Schwarz, S., & Galus, K. (Eds.). (2015). Pielęgniarstwo geriatryczne. Edra Urban & Partner.
  • Wieczorowska-Tobis, K., Talarska, D., & Wydawnictwo Lekarskie, P. Z. W. L. (Eds.). (2017). Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
  • Kostka, T., & Koziarska-Rościszewska, M. (2009). Choroby wieku podeszłego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 20.

Powiązane wpisy

Dlaczego opieka w demencji jest trudna, dlaczego ludzie z demencją robią to, co robią i dlaczego tak ważny jest dobrze przygotowany Opiekun?

17 października 2019

Dlaczego opieka w demencji jest trudna, dlaczego ludzie z demencją robią to, co robią i dlaczego tak ważny jest dobrze przygotowany Opiekun?

Dlaczego opieka w demencji jest trudna, dlaczego ludzie z demencją robią to, co robią i dlaczego tak ważny jest dobrze przygotowany Opiekun?

Czytaj dalej