Miejskie Centrum Opieki dla Osób Starszych, Przewlekle Niepełnosprawnych oraz Niesamodzielnych w Krakowie

17 października 2019

Dlaczego opieka w demencji jest trudna, dlaczego ludzie z demencją robią to, co robią i dlaczego tak ważny jest dobrze przygotowany Opiekun?

Demencja nigdy nie jest naturalną częścią starzenia się, to syndrom, czyli zespół objawów. Najczęściej jej przyczyną jest choroba Alzheimera (mówimy wtedy o demencji w przebiegu choroby Alzheimera), ale możemy mieć demencję w przebiegu innych schorzeń. Mówi się, że chorób, które objawiają się demencją może być nawet 100! To zupełnie nowa wiedza!

Nasz mózg w demencji choruje, kurczy się i robi mniejszy.  I właśnie dlatego nasze zachowanie się zmienia. W demencji nie chodzi tylko o niepamiętanie różnych spraw, imion, dat lub rzeczy. To niezwykle skomplikowany zestaw naszych umiejętności i sprawności, zdobywanych przez całe życie i sterowanych przez nasz mózg, a teraz niszczonych w przebiegu chorób demencyjnych. Co zatem w mózgu się dzieje, gdy mówimy
o demencji?

Zmienia się nasz ośrodek językowy – dlatego tracimy rzeczowniki, nie rozumiemy sensu słów, one nic dla nas nie znaczą. Nie możemy wyjaśnić o co nam chodzi. Wyobraź sobie, jakie to frustrujące, gdy nie możesz powiedzieć, żeby ktoś podał ci sól do obiadu! Kiedy chcesz pić, to idziesz do kuchni, nalewasz sobie wody i pijesz, albo prosisz kogoś, żeby podał ci wody. To takie proste…  Kiedy pojawia się demencja, prosta prośba o podanie wody lub soli, staje się bardzo skomplikowana – ja wiem, że chcę pić, ale nie mogę ci tego powiedzieć, bo brakuje mi właściwych słów i mówię coś dziwnego. Albo nawet nie wiem, że chcę pić, a wtedy w środku nocy zamiast „chce mi się pić” opiekun może usłyszeć „chcę iść do domu”. W demencji choroba niszczy również tę część mózgu, która kontroluje emocje i zachowania, nie panujemy nad wulgaryzmami, przekleństwami – a przecież dawniej nigdy tego nie robiliśmy. Często wydaje nam się, że ludzie w demencji nie słyszą, więc mówimy głośniej, żeby lepiej słyszeli. Otóż nie! Ludzie z demencją słyszą, ale nie rozumieją.  Widzą przedmiot, ale nie wiedzą, co to jest i do czego to służy. A może to być coś tak prostego jak widelec czy łyżka.  Mogą słyszeć i widzieć to, czego my nie słyszymy i nie widzimy. Mózg może nie zapisywać już informacji z otaczającego nas świata, z którymi doskonale sobie radził, gdy był zdrowy, bo jest niszczony i nie ma gdzie. Więc nie mam świadomości, że już jadłam obiad, że się nie kąpałam od kilku dni i nie zmieniałam bielizny. Nie robię tego specjalnie, to się dzieje, bo mój mózg choruje.

Wiesz już, że w demencji nie chodzi tylko o pamiętanie lub nie pamiętanie, ale o ten cały skomplikowany system. Co i jak zrobić, żeby pomóc? Kiedy wziąć głęboki oddech i powiedzieć sobie stop, to trzeba zrobić inaczej. Co i jak zmienić, żeby być Partnerem w opiece?

Demencja jest trudna, ale możemy nauczyć się dobrze opiekować. To relacja między nami a człowiekiem, który żyje z demencją jest kluczem do sukcesu. W tym konkretnym momencie, bo gdy choruję, mogę nie wiedzieć, jak masz na imię, ale wiem, czy ciebie lubię czy nie.

Czasem, gdy to nie zadziała, potrzebnych będzie kilka dodatkowych pytań: Co się dzieje? Gdzie to się dzieje? Kiedy to się dzieje? Kto jest wtedy obecny? Kogo wtedy nie ma? Rozwiązanie problemu może okazać się zaskakująco proste.

Dlaczego nowa wiedza w demencji jest tak ważna? Ponieważ nowe umiejętności, których się uczymy, są jednocześnie tymi, które ludzie z demencją tracą. Wy Opiekunowie, jesteście ich oknem na świat i możecie zacząć zmieniać kulturę opieki.

A więc … pozytywne podejście do opieki, „dłoń-pod-dłoń”, to jak mówimy, jak zadajemy pytania, jak przekazujemy informacje, jak pokazujemy – to wszystko ma wielkie znaczenie dla ludzi, którzy żyją z demencją. A wy jesteście tymi, którzy mogą to zmienić.

Powiązane wpisy

10 października 2019

Jak zapobiegać niedożywieniu u osób starszych?

Jak zapobiegać niedożywieniu u osób starszych?