21 września 2025
Zapytaj o demencję, zapytaj o chorobę Alzheimera
Światowy Dzień Choroby Alzheimera, obchodzony co roku 21. września, to globalna inicjatywa mająca na celu podnoszenie świadomości i walkę ze stygmatyzacją związaną z chorobą Alzheimera i innymi rodzajami demencji. Jest on częścią Światowego Miesiąca Choroby Alzheimera, który trwa przez cały wrzesień.
„Zapytaj o demencję. Zapytaj o chorobę Alzheimera” – to hasło tegorocznej kampanii. Temat koncentruje się na postawach wobec demencji, podkreśla również rolę inicjatyw nakierowanych na obalanie mitów, ograniczanie dyskryminacji i inspirowanie do wspólnych działań na rzecz poprawy opieki, pogłębiania wiedzy naukowej i budowania społeczeństw przyjaznych osobom z demencją.
Fakty i mity na temat choroby Alzheimera
Mit: Utrata pamięci jest naturalną częścią procesu starzenia.
Wraz z wiekiem mogą pojawić się sporadyczne problemy z pamięcią (jak np. zapomnienie imienia niedawno poznanej osoby). Jednak choroba Alzheimera to coś więcej niż sporadyczne problemy z pamięcią. To choroba, która powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie komórek mózgowych i ostatecznie ich obumieranie. Chory może zapomnieć imienia długoletniego przyjaciela czy drogi do domu, w którym mieszka całe życie.
Odróżnienie normalnych problemów z pamięcią od tych, które powinny budzić niepokój, może być trudne. Czasami trudności poznawcze mogą być spowodowane skutkami ubocznymi leków, niedoborami witamin lub innymi schorzeniami i można je odwrócić dzięki leczeniu. Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, ma problemy z pamięcią lub inne trudności z myśleniem i uczeniem się, które Cię niepokoją – skonsultuj się z lekarzem.
Mit: Choroba Alzheimera i demencja to to samo.
Demencja to termin zbiorczy opisujący zespół objawów związanych z zaburzeniem funkcji poznawczych. Odnosi się do spadku zdolności poznawczych, który utrudnia codzienne funkcjonowanie. Objawy te mogą wpływać na pamięć, myślenie i zachowanie, w tym powodować zmiany takie jak: zaburzenia snu, halucynacje, urojenia czy pobudzenie. Choroba Alzheimera to najczęstsza (ale nie jedyna!) przyczyna demencji.
Mit: Choroba Alzheimera nie jest śmiertelna.
Ostatecznie choroba Alzheimera jest śmiertelna, chociaż wiele chorych umiera z powodu innych schorzeń. Choroba niszczy komórki mózgowe i powoduje zmiany w pamięci, zaburzenia zachowania oraz utratę funkcji organizmu. Obecnie istnieją terapie, które oddziałują na biologię choroby, aby spowolnić jej postęp u osób z wczesnym stadium choroby Alzheimera – jednak terapie te nie są lekarstwem.
Mit: Tylko osoby starsze mogą zachorować na chorobę Alzheimera.
Choroba Alzheimera może dotknąć osoby w wieku 30, 40 i 50 lat – nazywa się ją wówczas chorobą Alzheimera o wczesnym początku.
Mit: Niektóre leki zwiększają ryzyko choroby Alzheimera.
Obecnie nie ma mocnych dowodów na to, że jakiekolwiek leki bezpośrednio zwiększają ryzyko choroby Alzheimera lub innych rodzajów demencji. Chociaż niektóre badania sugerują możliwy związek między lekami takimi, jak leki antycholinergiczne, statyny czy środki nasenne a zaburzeniami funkcji poznawczych, żadne duże badania kliniczne nie wykazały, że leki te powodują lub nasilają zaburzenia funkcji poznawczych lub objawy demencji. Potrzebne są dalsze badania, aby zrozumieć ewentualny związek.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące przyjmowanych leków, zawsze warto porozmawiać z lekarzem. Pomoże Ci on rozważyć dostępne opcje leczenia, w tym metody niefarmakologiczne, które pomogą Ci zadbać o zdrowie.
Mit: Szczepienia zwiększają ryzyko choroby Alzheimera.
Z każdym dniem dowiadujemy się coraz więcej o tym, co może przyczyniać się do pogorszenia funkcji poznawczych. W oparciu o dostępne dane, Stowarzyszenie Alzheimera (Alzheimer’s Association) uważa, że szczepionki stanowią ważny krok w ochronie zdrowia i bezpieczeństwa osób, w tym osób z chorobą Alzheimera lub innymi rodzajami demencji oraz ich opiekunów. Do tej pory nie opublikowano żadnych recenzowanych badań łączących szczepionki z ryzykiem demencji.
Jednak, jak w przypadku wszystkich szczepionek i leków, możliwe są działania niepożądane, dlatego przed zastosowaniem jakiegokolwiek nowego leczenia należy skonsultować się z lekarzem.
Mit: Demencji można zapobiegać, stosując określoną dietę i suplementy.
Zdrowa dieta i prozdrowotny styl życia mogą przyczynić się do zmniejszenia ryzyka pogorszenia funkcji poznawczych i demencji. Według dostępnych badań naukowych, nie ma jednak ani jednego produktu spożywczego, składnika ani suplementu diety, który zapobiegałby, leczył lub zwalczył chorobę Alzheimera lub inne rodzaje demencji.
Ważne jest, aby osoby z chorobą Alzheimera lub innymi rodzajami demencji oraz ich opiekunowie rozmawiali z lekarzami o wszystkich przyjmowanych lekach, wszelkich problemach dietetycznych i suplementach diety. Dzięki temu lekarz może udzielić odpowiednich porad dotyczących odżywiania, rozważyć interakcje suplementów diety z przyjmowanymi lekami oraz ocenić ich potencjał do wywoływania niepożądanych skutków ubocznych.
Mit: Diagnoza nie jest ważna, ponieważ choroby Alzheimera i tak nie da się wyleczyć.
Obecne leki nie leczą choroby Alzheimera – mają na celu zahamowanie jej postępu lub złagodzenie objawów na ograniczony czas. Wczesna i trafna diagnoza choroby Alzheimera daje większe szanse na skorzystanie zarówno z terapii modyfikujących przebieg choroby, jak i terapii ukierunkowanych na jej objawy. Poza opcjami leczenia, diagnoza niesie ze sobą inne korzyści (m.in. możliwość udziału w badaniach klinicznych czy więcej czasu na zorganizowanie i zaplanowanie przyszłości).
Mit: Problemy z pamięcią są zawsze oznaką demencji.
Należy zauważyć, że niektóre osoby mają objawy przypominające demencję bez postępujących zmian w mózgu, charakterystycznych dla choroby Alzheimera lub innych chorób zwyrodnieniowych mózgu. Przyczyny objawów przypominających demencję obejmują depresję, nieleczony bezdech senny, majaczenie, skutki uboczne leków, boreliozę, problemy z tarczycą, urazy głowy, zakrzepy krwi lub guzy mózgu, niedobory niektórych witamin oraz nadmierne spożycie alkoholu. W przeciwieństwie do choroby Alzheimera i innych rodzajów demencji, demencję wywołaną przez te schorzenia często można odwrócić dzięki leczeniu.
Źródło: https://www.alz.org/alzheimers-dementia/what-is-alzheimers/myths
Potrzebujesz wsparcia w opiece nad bliskim z demencją?
Zapoznaj się z naszą ofertą bezpłatnych usług, skierowanych do opiekunów osób niesamodzielnych:
Pliki cookies
Strona wykorzystuję pliki cookies w celu prawidłowego działania, korzystania z narzędzi analitycznych i marketingowych oraz zapewniania funkcji społecznościowych. Szczegóły znajdziesz w Polityce Prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies?