17 maja 2020
Organizacja opieki nad osobami niesamodzielnymi – opieka instytucjonalna
Czasem zdarzają się sytuacje, w których nie ma możliwości zapewnienia choremu opieki w domu lub opieka jest niewystarczająca. Wyjściem z takiej sytuacji jest możliwość skorzystania z placówki stacjonarnej zapewniającej całodobową opiekę i pielęgnację. Wyróżnia się kilka typów tego rodzaju placówek, są to:
– zakłady opiekuńcze i hospicja – świadczące usługi medyczne, gdzie źródłem finansowania jest NFZ,
– domy pomocy społecznej – świadczące głównie usługi opiekuńcze, gdzie głównym źródłem finansowania jest Pomoc Społeczna.
Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze (ZPO) lub Zakłady Opiekuńczo-Lecznicze (ZOL)
Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze (ZPO) lub Zakłady Opiekuńczo-Lecznicze (ZOL), dalej nazwane zakładami opiekuńczymi, są placówkami ochrony zdrowia, pełniącymi podobne funkcje. Zapewniają całodobową opiekę i pielęgnację, rehabilitację oraz kontynuację leczenia dla osób niewymagających pobytu w szpitalu, a ze względu na stan zdrowia i niepełnosprawność fizyczną, brak samodzielności w samoopiece, wymagają świadczeń pielęgnacyjnych. Do zakładu może zostać przyjęta osoba przewlekle chora, która w skali Barthel otrzymała 40 punktów i mniej. Istnieją zakłady przystosowane do opieki nad osobami przewlekle chorymi somatycznie i osobami chorymi psychicznie. Nie może zostać przyjęta osoba w zaawansowanej chorobie nowotworowej, chorobie psychicznej lub uzależniona
Kryterium przyjęcia do zakładu opiekuńczego jest skierowanie, zaświadczenie lekarskie, pielęgniarskie i ocena w tzw. skali Barthel. Dokumenty wypełnia pielęgniarka, lekarz POZ, jeśli osoba przebywa w domu lub pielęgniarka, lekarz w szpitalu, jeśli chory przebywa w szpitalu. Wskazaniem do skierowania osoby do zakładu opiekuńczego, jest wyłącznie stan zdrowia chorego, a nie sytuacja zawodowa, osobista, czy zdrowotna pozostałych członków rodziny. Długość pobytu jest uzależniona od stanu zdrowia chorego, poziomu samodzielności, których oceny dokonuje lekarz i pielęgniarka na koniec każdego miesiąca. Świadczenia zdrowotne w tego typu placówce są finansowane ze środków NFZ, pacjent ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania w wysokości 70% swojego dochodu rozumianego w myśl przepisów o pomocy społecznej. Konieczne jest udokumentowanie wysokości dochodu na podstawie decyzji o waloryzacji renty lub emerytury, decyzji o przyznaniu zasiłku stałego, zaświadczenia o wysokości zasiłku chorobowego. Okres oczekiwania na miejsce może się wahać od kilku tygodni do kilku miesięcy, co związane jest z niewielką ilością miejsc w w tego typu placówkach w stosunku do potrzeb.
Domy Pomocy Społecznej i Dzienne Domy Pomocy Społecznej
Domy Pomocy Społecznej (DPS) świadczą całodobowo usługi opiekuńcze, zapewniają wyżywienie, mieszkanie, odzież oraz pomagają w załatwianiu codziennych spraw. Są przeznaczone dla osób wymagających całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogących samodzielnie funkcjonować w życiu codziennym, którym nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych. W przypadku kierowania osoby do DPS ocenia się całokształt sytuacji osoby lub rodziny, a więc także sytuację osobistą, zawodową, materialną. Skierowanie takie może być na czas określony lub na stałe. Można wybierać pomiędzy domami dla osób starszych, przewlekle chorych somatycznie lub przewlekle chorych psychicznie. Chcąc powierzyć opiekę nad bliskim opiekunom w DPS, należy zwrócić się do pracownika socjalnego w Miejskim/Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej funkcjonującym najbliżej miejsca zamieszkania. Odpłatność za pobyt w DPS, ustaloną na poziomie kosztów rzeczywistych, ponosi osoba kierowana do placówki, osoby zobowiązane do alimentacji i/lub gmina.
Możliwa jest również pomoc społeczna półstacjonarna realizowana w Dziennym Domu Pomocy Społecznej, poprzez całodzienne zajęcia, tj. kulturalne, rehabilitacyjne, rozmowy i porady psychoterapeutyczne oraz posiłki.
Ośrodek pomocy społecznej może zapewnić osobom niepełnosprawnym dofinansowanie do uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, likwidacji barier architektonicznych (np. remont łazienki, budowa podjazdu do wózka inwalidzkiego), czy zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne.
Hospicja
Pacjentowi przewlekle i nieuleczalnie choremu zapewnia się opiekę paliatywną całodobową (łagodzenie bólu, cierpień psychicznych, duchowych, socjalnych chorego w końcowym okresie życia). Pacjent trafia do hospicjum na podstawie skierowania od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub innej placówki specjalistycznej – z poradni lub oddziału szpitalnego. Czas oczekiwania wynosi do kilku dni
W celu uzyskania dokładniejszych informacji warto zapoznać się z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych (Dz. U. z 2012 r., poz. 731) oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej (Dz. U. Nr 140, poz. 1147 z późn. zm.).
Źródło zdjęcia: https://www.canva.com/photos/