Miejskie Centrum Opieki dla Osób Starszych, Przewlekle Niepełnosprawnych oraz Niesamodzielnych w Krakowie

13 sierpnia 2025

Emocje opiekuna

  1. Strona główna
  2. Aktualności
  3. Emocje opiekuna

Opieka nad bliską osobą niesamodzielną może budzić złożone emocje. Bywają dobre dni, kiedy odczuwasz głębokie poczucie spełnienia i bliskości. Ale mogą pojawić się też te trudne, wypełnione poczuciem winy, żalem lub gniewem. Zdarza się, że pozornie sprzeczne uczucia pojawiają się w tym samym czasie – możesz chcieć być blisko i jednocześnie czuć, że masz dość.

Nie ma dwóch takich samych doświadczeń opiekuńczych. To, co prowokuje silną reakcję jednej osoby, może nie stanowić problemu dla innej. Masz własną, unikalną relację z podopiecznym, być może ze skomplikowaną wspólną historią. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, że nie istnieje scenariusz na to, co i kiedy będziesz czuć. Nie ma też uczuć, które „powinieneś” lub „nie powinieneś” odczuwać. Emocje po prostu się pojawiają, niezależnie od tego, czy tego chcesz, czy nie.

Złość i uraza. Od poczucia niedocenienia po wrażenie bycia w pułapce – stres związany z opieką może wywołać złość. Możesz stracić panowanie nad sobą lub rzucić słowa,  których nie powiedziałbyś w zwyczajnych warunkach.

Jeśli tak się stanie, wybacz sobie. Odejdź, jeśli musisz, weź kilka oddechów, aby się uspokoić.

Lęk. Możesz mieć długą listę zmartwień: „Co, jeśli mnie nie będzie, gdy coś się stanie? Co, jeśli popełnię błąd?”. Lęk często pojawia się, gdy czujemy, że tracimy kontrolę. To również ostrzeżenie, by zwracać uwagę na własne potrzeby i zadbać o nie.

Staraj się unikać nadmiernego skupiania się na myślach „co by było, gdyby”. Skoncentruj się na rzeczach, na które masz realny wpływ (np. stworzenie planu awaryjnego).

Żałoba. Zazwyczaj myślimy o żałobie w konteście śmierci. Często jednak choroba zmienia bliską osobę i relację – to również doświadczenie straty.

Możesz potrzebować przeżyć żałobę, a czasami po prostu popłakać. I to jest w porządku. To jeden ze sposobów, w jaki ciało uwalnia to napięcie.

Poczucie winy. Bardzo dobrze znane wielu opiekunom: poczucie winy, że nie robisz wystarczająco dużo/że powinieneś być w tym lepszy/że chcesz, żeby to się skończyło.

Nie bądź dla siebie zbyt surowy. Jeśli czujesz, że nie robisz wystarczająco dużo, wyobraź sobie, że cię tam nie ma – spójrz na różnicę, jaką robisz każdego dnia.

Smutek i depresja. Każdego dnia mierzysz się ze stratą i zmianą. Smutek z pewnością się pojawi. Jeśli nie ustępuje i myślisz, że możesz mieć depresję, natychmiast zwróć się o pomoc.

Możesz zacząć od wizyty u lekarza lub rozmowy z psychologiem. Ćwiczenia fizyczne i aktywność społeczna to również świetne sposoby na radzenie sobie ze smutkiem i depresją. Chociaż nie rozwiązują problemu, przynoszą ulgę w stresie, dodają energii, poprawiają nastrój i pozwalają nawiązać relacje społeczne, jeśli ćwiczysz z innymi.

 

Na podstawie: https://www.webmd.com/healthy-aging/caregiver-overcome-guilt