12 września 2020
Koronawirus: wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i NiŚOZ
W związku z epidemią koronawirusa SARS-CoV-2 Główny Inspektor Sanitarny (GIS) przygotował wytyczne dla placówek Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) oraz Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej (NiŚOZ), dotyczące postępowania z pacjentami.
Pierwszy komunikat GIS w sprawie schematu postępowania dla POZ i NiŚOZ w związku z szerzeniem się koronawirusa SARS-CoV-2 pochodzi z marca 2020 r. W lipcu 2020 r. GIS wydał nowe wytyczne, które zostały przekazane Naczelnej Izbie Lekarskiej.
W wytycznych z lipca, zaznaczono, że jeśli lekarz POZ, udzielając świadczenia leczniczego (głównie w formie teleporady), stwierdzi podejrzenie zachorowania na COVID-19 lub zakażenia SARS-CoV-2, ma obowiązek zapewnić możliwość transportu sanitarnego do podmiotu leczniczego uprawnionego i zobowiązanego do zlecania diagnostyki w kierunku COVID-19, czyli szpitala zakaźnego lub szpitala z oddziałami zakaźnym lub obserwacyjno-zakaźnym, albo szpitala prowadzącego izbę przyjęć lub SOR. Jednocześnie podkreślono, że każdy z tych podmiotów ma obowiązek zapewnić taką diagnostykę. Dodano także, że lekarze pracujący w ww. podmiotach są grupą wskazaną jako właściwa do oceny ryzyka narażenia pacjenta na COVID-19 oraz jego stanu klinicznego. W wytycznych z lipca 2020 r. GIS wyjaśnia, że lekarz z chwilą powzięcia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2 zobowiązany jest zgłosić ten fakt właściwemu Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu (PPIS), przesyłając do PPIS prawidłowo wypełniony druk zgłoszenia, zgodny z wzorem, tj. Formularz zgłoszenia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej (ZLK-1), stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 grudnia 2019 r. w sprawie zgłaszania podejrzeń i rozpoznań zakażeń, chorób zakaźnych oraz zgonów z ich powodu. Lekarz powinien dokonać zgłoszenia COVID-19 niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili powzięcia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej.
Projekt nowelizacji Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego, jest elementem strategii dotyczącej jesiennej walki z COVID-19, przedstawionej w czwartek 03.09.2020 przez ministra zdrowia Adama Niedzielskiego na wspólnej konferencji z wiceministrem Waldemarem Kraską i prof. Andrzejem Horbanem, konsultantem krajowym w dziedzinie chorób zakaźnych.
Trzy poziomy opieki nad pacjentami z COVID-19, nacisk na testowanie w kierunku SARS-CoV-2 osób z charakterystycznymi objawami, większa rola lekarzy rodzinnych i rozwój sieci punktów drive thru – oto główne punkty strategii walki z pandemią.
3 poziomy zabezpieczenia szpitalnego dla zakażonych SARS-CoV-2
Najwyższym, trzecim poziomem opieki nad chorymi na COVID-19 będą szpitale wielospecjalistyczne, których wyodrębnionych zostało dziewięć: we Wrocławiu, Grudziądzu, Puławach, Krakowie, Warszawie, Kędzierzynie-Koźlu, Białymstoku, Tychach i Poznaniu. Będą w nich m.in. oddziały: internistyczny i chorób zakaźnych, chirurgii ogólnej, położnictwa i neonatologii, kardiologiczny, intensywnej terapii i ortopedyczny. To są szpitale, do których będą trafiali pacjenci z rozpoznanym koronawirusem, którzy wymagać będą wysokospecjalistycznego leczenia. Takich miejsc w tych szpitalach przygotowano ponad 2 tys. W tych szpitalach, będzie można udzielać świadczeń także osobom, które nie są zakażone koronawirusem.
Drugi poziom stanowić będzie 87 szpitali zakaźnych, szpitali z oddziałami internistyczno-zakaźnymi i zakaźnymi (wśród nich część dotychczasowych placówek jednoimiennych, które nie znalazły się w gronie dziewięciu szpitali wielospecjalistycznych). Miejsc w tych szpitalach będzie ponad 4 tys. W nich będą leczeni pacjenci, którzy wymagać będą opieki typowo internistycznej, lekarza chorób zakaźnych, ale pomocy OIOM-owej, czyli ewentualnie podłączenia do respiratora.
Pierwszy, najniższy poziom: szpitale powiatowe, których zadaniem nie będzie leczenie, ale przyjęcie pacjenta i przekazanie go do placówek z dwóch wyższych poziomów. W placówkach najniższego szczebla stworzone zostaną izolatki dla pacjentów z COVID-19. Takich szpitali jest w Polsce ponad 600. W takim szpitalu powinno być co najmniej jedno stanowisko, które pozwoli na udzielenie pomocy w przypadku zagrożenia życia.
Nowa strategia testowania
Ministerstwo Zdrowia odchodzi od strategii powszechnego testowania. Kolejnym filarem jesiennego planu jest położenie nacisku na wykonywanie testów w kierunku SARS-CoV-2 głównie pacjentom z charakterystycznymi objawami (gorączka, kaszel, zaburzenia węchu, smaku). Mimo braku symptomów COVID-19 testowane będą osoby z grup ryzyka: medycy, osoby wybierające się do uzdrowisk, przyjmowane do hospicjów, ZOL-i DPS-ów. Na szpitalnych oddziałach ratunkowych mają być wykorzystywane szybkie testy antygenowe. W myśl zaprezentowanej strategii to lekarz rodzinny ma być pierwszą linią frontu walki z pandemią. Najpierw będzie diagnozował i leczył pacjenta z wykorzystaniem teleporady. Po 3-5 dniach przy utrzymaniu charakterystycznych objawów powinno się odbyć badanie fizykalne bezpośrednie, aby w razie potrzeby skierować go na test w kierunku SARS-CoV-2, czyli na wymaz RT-PCR. Po wyniku dodatnim pacjent będzie kierowany na ścieżkę zakaźną do placówek zajmujących się leczeniem COVID-19. Lekarz POZ nie będzie obejmował leczenia pacjenta z koronawirusem. Odciążeni od nadmiaru obowiązków zostaną pracownicy sanepidu. Powstanie system elektronicznego zgłaszania poprzez infolinię a następnie informatyczny system monitorujący zakażonych oraz osoby w kwarantannie i izolacji. To rozwiązanie ma odciążyć lokalnych inspektorów od odbierania telefonów, aby mogli się zająć prowadzeniem dochodzeń epidemiologicznych. Ma zwiększyć się dostępność do punktów drive-thru poprzez rozbudowę sieci i wydłużenie ich pracy. Z 91 proc. z mobilnych punktów (w kraju działa ich obecnie 262) jest czynne tylko 2 godziny. Punkt ma być w każdym powiecie, ma zwiększyć się ich liczba o 168 i wydłużyć dostępność takiego punktu co najmniej do czterech godzin.
Jako kluczowe, mają pozostać działania prewencyjne: stosowanie się do zasad dezynfekcji, dystansu i zasłanianie twarzy oraz nosa, a także szczepienie się przeciwko grypie. Pierwsze partie szczepionek przeciwko grypie mają trafić do dystrybucji pod koniec września.
Źródło:
Koronawirus: wytyczne postępowania dla lekarzy POZ
https://pulsmedycyny.pl/koronawirus-wytyczne-postepowania-dla-lekarzy-poz-984641
Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie schematu postępowania dla POZ i NiŚOZ
https://www.10wsk.mil.pl/2020/03/12/komunikat-glownego-inspektora-sanitarnego-w-sprawie-schematu-postepowania-dla-poz-i-nisoz/
Zmieniamy strategię walki z Covid-19. https://pulsmedycyny.pl/zmieniamy-strategie-walki-z-covid-19-min-adam-niedzielski-prezentuje-plan-na-jesien-1001257